- NBEFtik sei milioi euroko aurreikuspena 2025erako
Gobernu Kontseiluak oniritzia eman dio Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailak Mahastizaintza eta Ardogintzako Esku-hartze Sektorialaren (MAES Sustapena) programa sustatzeko eta hirugarren herrialdeetan jakinarazteko 2025 urterako NBEFko sei milioi euroko laguntza deialdiari.
Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailak adierazitakoaren arabera, elikagai-industrien arloan eskumena duen zuzendaritzaren 2025eko aurrekontuetan ez da laguntza horretarako zuzkidura ekonomikorik aurreikusten, NBEF funtsek finantzatzen baitute osorik, eta, beraz, erakunde ordaintzaileak kudeatuko ditu ordainketak.
Deialdia Euskal Autonomia Erkidegoko 2025 Aurrekontu Proiektuarekin batera aurkeztuko den memorian sartuko da. Bertan, 2025eko ekitaldian egitea aurreikusten den aurreikuspena egingo da: kalkuluen arabera, 12.000.000 € izango da, eta onuradunek finantzaketaren % 50 jarriko dute, NBEF funtsetik 6.000.000 € erabilita.
Europako Batzordearen, Europako Parlamentuaren eta Europar Batasuneko Kontseiluaren erregelamenduak arauak ezartzen ditu Nekazaritza Politika Bateratuaren esparruan estatu kideek egin behar dituzten plan estrategikoei laguntzeko (NPBren plan estrategikoak), Nekazaritza Bermatzeko Europako Funtsaren (NBEF) eta Landa Garapenerako Europako Nekazaritza Funtsaren (LGENF) kontura finantzatuta. Mahastizaintzaren eta ardogintzaren sektorean esku-hartzea nahitaezkoa da kide guztientzat, eta mahastizaintzaren eta ardogintzaren sektorean hainbat esku-hartze mota egitea proposatzen du, Batasunaren finantza-laguntzarekin.
Estatuan, Espainiako 2023-2027 aldirako Nekazaritza Politika Bateratuaren (NPB) Plan Estrategiko Nazionala argitaratu da. Plan horren helburua nekazaritzaren, elikaduraren eta landa-eremuen garapen iraunkorra da, gizartearen elikadura-segurtasuna bermatzeko, sektore lehiakor baten eta landa-ingurune bizi baten bidez.
NPBPE
Nekazaritza Politika Bateratuari buruzko araudi berria indarrean sartzearekin batera, Espainiako mahastizaintza eta ardogintza sektoreari laguntzeko programak (PASVE) NPBren gainerako eremuetatik isolatutako neurria izateari utziko dio, eta NPBren Plan Estrategikoaren parte izango da, beste esku-hartze bat balitz bezala, eta Mahastizaintza eta Ardogintzako Esku-hartze Sektoriala (MAES) izenez ezagutu da. Estatuan, Errege Dekretu bat argitaratu zen (2022), Mahastizaintzako eta Ardogintzako Esku-hartze Sektoriala arautzen duena, Nekazaritza Politika Bateratuaren Plan Estrategikoaren esparruan.
Autonomia-eremuan, duela gutxi argitaratu da 66/2024 Dekretua, 2024ko maiatzaren 28koa, Nekazaritza Politika Bateratuaren 2023-2027 Plan Estrategikoa Euskal Autonomia Erkidegoan ezartzeko eta landa-eremuen ezaugarriak zehazteko dena.
Gaur onartutako aginduak urriaren 25eko 905/2022 Errege Dekretuan aurreikusitako laguntzetarako deialdia egiten du, baina laguntza horien gastua NBEF 2026 aurrekontuari egotziko zaio. Agindu horren eraginkortasuna Euskal Autonomia Erkidegoko 2025erako Aurrekontu Orokorretan kreditu egokia eta nahikoa egotearen baldintzapean geratuko da.
Ekintza motak
Laguntza horietarako eskaerak ardogintzaren sektorearen lehiakortasuna hobetzeko eta merkatuak ireki, dibertsifikatu eta sendotzeko ekintza bat edo batzuk izan daitezke. 2025eko urtarrilaren 1etik 2025eko abenduaren 31ra bitartean garatu beharko dira. Hirugarren herrialde bateko merkatu bakoitzeko laguntzaren gehieneko iraupena urtebetekoa izango da, kalitate bereiziko figura batek (JDB edo AGB) babestutako ardoetarako adierazitakoa izan ezik. JDB edo AGB duten ardoen merkataritza-irteerak sendotzeko hirugarren herrialdeetan egindako sustapen- eta komunikazio-ekintzek gehienez ere hiru urteko iraupena izan dezakete, eta ezin da luzatu.
Onuradunak
Hirugarren herrialdeetan sustapen-neurriak finantzatzeko eskabideak honako hauek aurkeztu ahal izango dituzte: baldintzak betetzen dituzten ardogintza-enpresek; mahastizaintzako eta ardogintzako ekoizleen erakundeek eta mahastizaintzako eta ardogintzako ekoizleen erakundeen elkarteek; lanbideartekoek; nagusiki ardoaren sektorean jarduten duten profesionalek, baldin eta estatuan aitortuta badaude eta estatutu-helburuen artean sustapen-jarduerak egiten badituzte; adierazpen geografiko babestuak eta jatorri-deitura babestuak kudeatzeko eta ordezkatzeko organoek, bai eta beren elkarteek ere; ardoa sustatzeko eta merkaturatzeko ekimenak garatzen dituzten bi ekoizle edo gehiagoren aldi baterako elkarteek edo elkarte iraunkorrek; haiek edo beren bazkideek egindako ardoak merkaturatzen dituzten kooperatibak; mahastizaintza eta ardogintzaren sektoreko enpresen partaidetza duten irabazi asmorik gabeko elkarteak, baldin eta beren helburuen artean ardoak kanpoan sustatzea badute; hirugarren herrialdeetan produktuak eta merkatuak sustatzeko eta komunikatzeko jarduerak garatzeko legez ezarritako eskumena duten erakunde publikoak, baldin eta erakunde hori laguntzaren onuradun bakarra ez bada.
Produktu eta herrialde onargarriak
Sustapeneko esku-hartzearen xede izan daitezke zuzeneko kontsumorako kalitatezko produktuak, baldin eta kategoria hauetakoren batekoak badira: jatorri-deitura babestu baten babespeko ardoak; adierazpen geografiko babestu baten babespeko ardoak; eta ardotarako mahats-barietatea edo barietateak adierazten dituzten ardoak.
Programak argi eta garbi definituta egongo dira, eta honako hauek zehaztuko dira: helburu zehatzak, helburu duten hirugarren herrialdeko edo herrialdeetako hirugarren herrialdea edo merkatuak, ardo-motak, egingo diren ekintzak eta azpiekintzak eta horietako bakoitzaren gutxi gorabeherako kostuak. Onuradunak proposatutako kostuek ez dituztela gainditzen merkatuko prezio normalak bermatuko du, eta kostuen moderazioa betetzen dela. Kostuak justifikatzeko, enpresa independenteen aurrekontuak aurkeztuko zaizkio onuradunari.
Eskaerak eta epeak
Hirugarren herrialdeetan ardogintzako produktuak sustatzeko eta komunikatzeko ekintzetarako eta programetarako laguntzen eskabideak agindu hau argitaratu eta hurrengo egunetik aurrera aurkeztuko dira, 2024ko irailaren 15a baino lehen.