Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailak 1.224.891.000 euro izango ditu 2025ean, gizarte-justiziaren aldeko konpromiso argiarekin

Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailak 1.224.891.000 euro izango ditu 2025ean, historiako inbertsiorik handiena, 2024an baino % 2,5 eta 2023an baino % 8,6 gehiago. Hori baliagarria izango da, Mikel Torres Lehendakariorde eta sailburuak adierazi duenez, «garrantzitsuena den horretan zentratzeko: kalitatezko enplegua sortzea, hazkunde ekonomikoa eta zerbitzu publikoak indartzea, baita desberdintasunak murriztea, aberastasuna birbanatzea, ahulenak babestea eta gizarte-kohesioa ere».

Torresek azaldu duenez, kontu horiek «arrasto progresista eta sozialista argia dute», eta baliagarriak izango dira «Eusko Legebiltzarraren aurrean hartutako konpromisoak betetzeko, legegintzaldiko begiradarekin, epe luzera». «Proiektu eraldatzaile, asmo handikoa, errealista, eraginkorra, pertsonei lotua eta gure garaiko eraldaketa handiei aurre egin behar diela jakinik».

Elkarrizketa Soziala ere bultzatuko dute, eta lan-harremanen esparru sendoa lortzeko lan egingo dute, lan-merkatuan gizonen eta emakumeen arteko benetako berdintasunaren alde, eta jauzi kualitatiboa egingo da Gizarte Ekonomiari lagunduz.

Sail honen partidarik handiena, lehen aldiz Ekonomia arloa duena bere eskumenen artean, Gizarteratzera bideratuta dago, 651.361.016 euroko zenbatekoarekin, eta, ondoren, Enplegu eta Prestakuntza Sailera, 472.939.277 euro. Bestalde, Laneko eta Lan-Segurtasun eta -Osasunak 41.361.826 euroko aurrekontua izango du. Horrek proiektu eraldatzaile bat sustatuko du, legegintzaldi honetan garatuko diren planak epe labur eta ertainean bultzatuko dituena.

«Oinarri ekonomiko sendo eta irmoetan oinarritutako aurrekontua da, % 2,5eko hazkundearekin, oso zifra errealista, hurrengo urtean ekonomia haziko den uste sendoarekin kontatua». 

Kalitatezko enplegua eta gizarte-justizia

Sailak, Mikel Torres buru duela, «enplegu-politika publikoak seguru bultzatzen ditu eta enpleguaren kalitatearen aldeko apustu irmoa egiten du. Horretarako, Euskadiko Enplegu Legea izango da ardatza», zehaztu du. Langabezia-tasa % 7 ingurukoa da, eta langileen afiliazioa errekorrak gainditzen ari da. «Asmoa 15.000 lanpostu sortzea da, baina, batez ere, kalitate handiagoko enplegua», zehaztu du. Horretarako, laneko segurtasuna eta osasuna bermatu beharko dira.

Zati garrantzitsu bat «gizarte-gastuan inbertitzeko» erabiliko da. Ideia hori Lehendakariordeak azpimarratu du, «pertsonak horien erdigunean jartzen dituzten politika publikoak» baitira. Eta horren isla da gastu-bolumenean hirugarren saila dela, Osasun eta Hezkuntza sailen atzetik. Eta horri justizia soziala deitzen zaio, Eusko Jaurlaritzaren helburu nagusia legegintzaldi honetan», gaineratu du. «Sail honek ez du inor atzean uzten, eta datozen urteetan bultzatu nahi ditugun politika askotan aitzindari izatea nahi dugun herrialdearen etorkizunari begiratzen dio».

Beste ekintza berezi batzuk ere sustatuko dira, langabezia murrizteko —eta, bereziki, langabezia estrukturala eta iraupen luzekoa—, lan-merkatuan sartzeko zailtasun handienak dituztenentzat diseinatutako programen bidez. Sail hau enplegu-eskatzaileen enplegagarritasuna hobetzen saiatuko da, orientazio-, prestakuntza- eta bitartekaritza-programa integratuen bidez, haien gizarteratzea, laneratzea eta hobekuntza profesionala errazteko.

Eta pertsonei eta lan-merkatuari egokitutako prestakuntza jarriko da abian, kualifikazioa sustatzeko helburuarekin, kalitatezko enpleguaren eta enpresa-lehiakortasunaren funtsezko faktorea baita. Halaber, zerbitzu hobea emango zaie enpresa eta erakunde enplegatzaileei, arreta zuzen eta pertsonalizatuarekin, haien beharretara egokitzeko eta erantzun hobea emateko.

Genero-eragina

Genero-desberdintasunak desagerraraztea da Sailaren beste helburuetako bat. Horretarako, emakumeen ekintzailetza eta lidergoa sustatuko dira, soldata-arrakalaren aurkako sentsibilizazio-kanpainak egingo dira eta Soldata Arrakalari buruzko Nazioarteko IV. Kongresua egingo da. Berdintasun-araudiari buruzko prestakuntza emango da, eta genero-eraginari buruzko txostenak egingo dira hitzarmen kolektiboetan eta berdintasun-planetan.

Arreta zaintzetan ere jarriko da, Zainlab proiektuaren bidez, eta genero-ikuspegia txertatzen eta laneko arriskuak prebenitzen lan egingo da. Sexu-jazarpen eta -diskriminazioaren aurkako Euskal Behatokiaren prebentzioa eta ekimenak kontuan hartuko dira, laguntza teknikoa emango zaio Elkarrizketa Sozialaren Mahaiari, eta eremu horretan prestakuntza-planak garatuko dira enpresa-elkarteentzat eta sindikatuentzat. 

Europako ekonomia eta funtsak ezagutzea

Horretarako, funtsezkoa da euskal ekonomiaren bilakaera ezagutzea, eta, beraz, beharrezkoa da ezagutza horretan inbertitzea. Sailak epe labur, ertain eta luzerako aurreikuspen-ereduak aztertzen ditu, euskal, nazioko eta nazioarteko adierazle ekonomikoak jakinarazten dizkio gizarteari, eta Eusko Jaurlaritzaren diskurtso ekonomikoari buruzko argudioak sortzen ditu.

Era berean, hainbat ekonomia-eremutako egiturazko eta koiunturazko azterlanak egiten dira, bereziki Euskadin kalitatezko enplegua sustatzen laguntzeko. Era berean, hitzarmeneko gutxieneko soldata, genero-arrakala eta kalitatezko enpleguaren adierazleak definitzeko metodologia aztertzen dira.

Egiturazkoak ez diren Europako funtsen kapituluan, Sailak suspertze- eta erresilientzia-mekanismoaren funtsen jarraipena eta ebaluazioa egiten du Euskadin. Eta gizarteari funts horien etortzearen berri ematen dio, euskal gizarte- eta ekonomia-sarean duten eragina aztertzen du, eta finantzaketa hori eskuratzen duten euskal eragileen kopurua maximizatzen du.