Arabako Moredako araztegi berria martxan jarri da, Arabako Errioxa eskualdean

URAk Moredan (Araba) amaitu berri duen Moredako araztegi berria eta hari lotutako kolektoreak martxan jarri dira. Obra horien bidez, hondakin-uren kolektoreak eraiki, euri-uretatik bereizi eta Moredako (Araba) hondakin-uren araztegi berrira bideratu dira.

Obrak egiteko urte eta erdi behar izan da, eta inbertsio publiko globala 2,5 milioi eurokoa izan da, BEZa barne. Proiektu hau Berreskurapen, Eraldaketa eta Erresilientzia Planaren esparruan gauzatzen da – Europar Batasunak finantzatua – NextGenerationEU.

Mikel Jauregi Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasuneko sailburuak, Ingurumen sailburuorde Josu Bilbaok eta Asier López Etxebarria URAko zuzendari nagusiak bertatik bertara ezagutu dute gaur araztegira egin duten bisita, Maravillas García Díaz de Cerio Moredako alkatearekin eta Pedro Mari Rodríguez Eskualdeko Ur Partzuergoko presidentearekin batera.

Sailburuak azpimarratu duenez, «Moredako araztegi berriarekin eta kolektoreekin gure ibaietara hondakin-urak isurtzea saihestuko dugu. Arabako Errioxa erronka hori gainditu gabe dugun Euskadiko eskualdeetako bat da, eta, horregatik, gaur egun egiten ari garen urratsa bereziki garrantzitsua da «.

«HUA berri honek uraren kudeaketa profesionalagoa eta iraunkorragoa ahalbidetuko du, bai etxeetan, bai jarduera ekonomikoetan. Gainera, etorkizunean eremu horretan instalatuko diren jarduera berrietarako gaitasuna dugu. Eusko Jaurlaritzak lanean jarraituko du uraren ziklo integrala hobetzeko. Arabako Errioxako azpiegitura-defizita arintzeko eta, horrela, ibaietara egiten diren isurketak hobetzeko arazketa-sistema berriak txertatzen jarraituko dugu», amaitu du Jauregik.

Jarduera

Alde batetik, kolektore-sistema bat eraiki da hondakin-uren isurketak hondakin-uren araztegi berrira eramateko. Horretarako, Moredako nukleoa inguratzen duten bi kolektore-ardatz eraiki dira, 600 metroko luzerakoak:  2500 m³ lur baino gehiago mugitu behar izan dira horretarako.

Gainera, saneamendu-sarea eratu da, euri-urak hondakin-uretatik bereizteko. Horrela, euri-uren sarea soilik isurtzen da Horcajo errekara, eta hondakin-uren sarea araztegi berrira bideratzen da.

Bestalde, eraikitako HUAk hondakin-uren tratamendu sekundarioa ahalbidetzen du, bai eta uren egoera onarekin bateragarria den ingurune hartzailera isurtzea ere. 4.000 pertsonako populazio baliokidearentzat diseinatuta dago eta 3.000 m³ lur mugitu behar izan ditu. Araztegi berrirako sarbidea A-3226 errepidetik dago.

Saneamendu ez optimo baterako soluzioa

Arabako Moredak ez zuen hondakin-urak tratatzeko azpiegiturarik, hobi septikoetatik harago. Saneamendu-kolektoreen sarea ez zen erabat bereizia, eta hondakin-urak Barriobusto (hobi septiko 1) eta Horcajo (3 hobi septiko eta kolektore nagusiko isurketa) erreketara isurtzeko hainbat puntu zeuden.

Plaza Nagusiaren ingurutik, eta Lorategien kalean zehar, herriko kolektore nagusia igarotzen da, Ø600 mm-koa. Kolektore horri euri-uren sareko kolektore-urak eta hondakin-uren sareko kolektore-urak gehitzen zitzaizkion. Kolektore unitario horrek Horcajo errekara isurtzen zuen nukleoaren hego-ekialdean.

Eskualdeko hornidura-azpiegitura indartzea

Moredara egindako bisita aprobetxatuz, Arabako Errioxako Ur Partzuergoak eskualdeko hornidura indartzeko erabiliko duen edateko uraren ponpaketa-estazioko lanen egoera egiaztatu ahal izan du Jauregi sailburuak. Lanoi esker,  Casablancako ur-biltegia Oiongoarekin konektatuko da (5000 m-ko edukierakoa). Jarduketa horrek, guztira, 2.1 milioi euroko inbertsioa behar izan du, BEZa barne, eta Partzuergoak eta Uraren Euskal Agentziak % 50ean finantzatu dituzte (hornidura hori Kantabriako Mendilerroko akuiferoaren zundaketekin osatzen da).

Lan horiek Partzuergoak azken urteetako lehorte-egoerak konpontzeko egin dituen hornikuntza-lanei jarraipena ematen diete; horien artean, 5.204 metro luzeko hodi bat jarri du Casablancako biltegitik (Guardia) El Carrascal industrialderaino (Lantziego, Araba).