Imanol Pradales Lehendakaria elkarrizketatu dute gaur gauean Cadena Ser-eko Hora 25 saioko mikrofonoetan, Eusko Jaurlaritzak abiaraziko dituen politika garrantzitsuenak partekatzeko eta Euskadiren eta Madrilen arteko harremanak aztertzeko.
Lehenik eta behin, gogorarazi du uztailean Pedro Sánchez Gobernuko Presidentearekin Ajuria Enean izandako bileran adostu zutela irailean edo urrian berriro biltzea, Aldebiko Lankidetza Batzordea aktibatzeko asmoz, «autogobernuarekin eta Euskadirentzat interesgarriak diren gaiekin zerikusia duten gaiak jorratzeko, eta Estatutua betetzean erritmo biziagoa ezartzeko».
Kataluniako finantzaketa-eredu bereziaz galdetuta, Lehendakariak ziurtatu du prozesua «errespetuz» bizi duela, baina bere kezka dela «eztabaida hori Euskadiko Kontzertu Ekonomikoaren ereduari bidegabeki erasotzeko erabili ahal izatea».
Hala, Pradalesek adierazi du gai horri buruzko eztabaida «ziklikoa, interesatua eta bidegabea» dagoela, eta Kontzertuaren ereduaren balioak aipatu ditu. «Estatuaren eta Euskadiren arteko Ituna da, Euskadik bere gain hartzen du aldebakarreko arriskua, eta solidarioa da», nabarmendu du, eta azken gai horri buruz Lehendakariak zehaztu duenez, Euskadin «dagokiguna baino askoz ere ekarpen handiagoak egiten da. Euskal Kontzertu Ekonomikoa solidarioa ez dela ez esatea eskatzen dut «.
Halaber, Kataluniari bere eredu berezia «zorrotz eta kudeatuta» garatzeko aholkatu dio.
Abiadura handiko trenaren konexioak
Elkarrizketan zehar, Imanol Pradalesi AHTaz eta horrek izan ditzakeen loturez ere galdetu diote, eta honako hau erantzun du: «fokua merezi duen lekuan jarri behar da, izan ere, lehenbailehen behar ditugu erabaki egokiena hartzeko aukera emango diguten txosten teknikoak, tiroa ez erratzeko». Baieztapen horren harira, «ekonomian, ingurumenean, saturazioan, lehiakortasunean eta garapen industrialean» izango dituen ondorioak aztertu behar direla zehaztu du.
Horregatik, Pradalesek salatu du «sei urte daramatzagula txostenak noiz bidaliko zain, eta, beraz, Garraio Ministerioari eskatu behar zaiola etxeko lanak lehenbailehen egin ditzan, Euskadik ez baitu merezi dagoeneko abiadura handiko trenera igota ez egotea».
Prozesu horretan, bien bitartean, Lehendakariak «zuhurtzia» eskatu du, eta ez «aukera baten edo bestearen aldeko iritzia publikoki ematea».
Euskadiko Osasun Ituna
Osasunaren arloan eta, zehazki, Euskadiko Osasun Itunari dagokionez, Imanol Pradalesek baieztatu du Euskadin «osasun-sistema publiko ona» dugula, baina epe ertain-luzean eraldatzeko beharra onartu du, «gizartearen zahartzeagatik, ospitale-presio handiagoagatik eta osasun-profesionalen defizitagatik», azaldu du Lehendakariak.
Hala, epe laburrean hartu beharreko neurri gisa aipatu ditu «Lehen Mailako Arreta eta haren irisgarritasuna zaintzea, medikuek gehienez 48 orduko epean artatzea, profesionalen falta lantzea eta ebakuntza kirurgikoetarako itxaron-zerrendak hobetzen jarraitzea», nahiz eta azken horien batez bestekoa «Estatuko baxuena den 58 egunekin», azaldu du.
Etorkizunerako erronkak, orain arte lortutako emaitzetara gehitzen direnak. «Azken hamabi urteetan, Euskadin, osasunean egindako inbertsioa % 64 igo da, eta Osakidetzan lan egiten duten pertsonen kopurua 5.000 baino gehiago igo da 2018. urtetik, eta horietatik 1.600 medikuak dira», zehaztu du Lehendakariak.